وقتی مانسا موسی در سال ۱۳۲۴ میلادی راهی یک سفر زیارتی شد، اینطور که گفته می شود ۶۰ هزار مرد با خود به همراه برد.
کاروان همراه موسی متشکل از تمامی مقامات سلطنتی، سربازان، خدمتکاران، برده ها و چند بز و گوسفند برای تهیه ی غذا و نزدیک به یکصد شتر بود که هر یک باری از طلا داشتند.
آن ها بسیار مجلل هم سفر کردند چرا که اینطور که گفته می شود بیشتر آن ها لباس هایی از جنس ابریشم پارسی به تن داشتند و مزین به طلا بودند.
مانسا موسی دست خیر هم داشت
بر اساس اسناد تاریخی، مانسا موسی به فقرایی که طی سفر خود با آن ها برخورد داشت طلا بخشید و هنگام عبور از قاهره و مدینه برای خرید سوغاتی، آن ها را با طلا طاق زد.
عمری، تاریخ نگار ایرانی درباره ی گفتگویش با یکی از امیران قاهره که با مانسا موسی ملاقات داشت، نوشته است. به گفته ی او موسی با اینکه به زبان عربی مسلط بود اما از طریق یک مترجم صحبت می کرد. او همچنین به خزانه ی قاهره مقدار زیادی طلا و دیگر چیزهای گرانبها بخشیده بود.
مانسا موسی در قاهره آنقدر طلا بخشید که باعث بحرانی اقتصادی شد
به گفته ی امیر قاهره، موسی قاهره را در ثروت خود «غرق کرد». ازدیاد طلا باعث افت ارزش آن شد و این امر منجر به وارد شدن خسارتی اقتصادی معادل ۱/۵ میلیارد دلار در سرتاسر خاورمیانه شد.
به گفته ی کارشناسان، مانسا موسی در مسیر خود به قدری از طلاهای امپراتوری مالی بخشید که مداحان آفریقای غربی علاقه ای به تمجید و ستایش او در قطعات خود ندارند چرا که معتقدند او ثروت امپراتوری مالی را در بیرون آن هدر داد.
مانسا موسی به قدری قدرتمند بود که طی سفرش چند قلمرو را هم تحت سلطه ی خود درآورد
از قرار معلوم خرید سوغاتی های ساده برای مانسا موسی کافی نبود. او قلمروی گائو که تحت پادشاهی سونگای در آفریقا را هم تحت سلطه ی خود درآورد و امپراتوری خود را تا انتهای جنوبی صحرای بزرگ آفریقا گسترش داد.
او از ثروت عظیم خود در جهت منافع عمومی هم استفاده می کرد. مانسا موسی در دوران سلطنتش در سرتاسر قلمروی پادشاهی خود دانشگاه، کتابخانه و بناهایی دیگر ساخت. برخی از این بناهای باستانی هنوز هم پابرجا هستند.
مانسا موسی خود و امپراتوری اش را بر روی نقشه دنیا حک کرد
در یک نقشه اطلس به زبان کاتالان متعلق به سال ۱۳۷۵ میلادی، در بالای تیمبوکتو (که جزء امپراتوری مالی شد)، تصویری از یک پادشاه آفریقایی وجود دارد که نشسته بر تخت شاهی و با یک قطعه فلز گرانبها در دست به تصویر کشیده شده است.
در قرن نوزدهم میلادی، تیمبوکتو شهرتی افسانه ای به عنوان «شهر گمشده ی طلا» یافت و به مقصدی پرطرفدار در میان شکارچیان گنج و سیاحان بدل شد.
پس از مرگ مانسا موسی امپراتوری مالی از هم فروپاشید
این حاکم ثروتمند به خاطر پایه گذاری آموزش و تحصیل در غرب آفریقا تحسین و تمجید می شود. اما اگر او تا این حد ثروتمند و مورد احترام بود، پس چرا تا پیش از این چیزی درباره ی او نشنیده بودیم؟
پس از مرگ مانسا موسی، در حدود دهه ی ۱۳۳۰ میلادی، سلطنت او به پسرانش رسید. آن ها نتوانستند اتحاد و یکپارچگی امپراتوری مالی را حفظ کنند و ایالت های کوچک تر آن یکی پس از دیگری از امپراتوری جدا شدند.
وقتی اروپایی ها به آنجا رسیدند، این پادشاهی بالاخره به پایان رسید. به گفته ی کارشناسان، به تاریخ دوره ی قرون وسطی هنوز عمدتاً تنها از منظر تاریخ غرب نگاه می شود و به همین دلیل داستان مانسا موسی نسبتاً ناشناخته باقی مانده است.
منبع: روزیاتو
بیشتر بخوانید: