وال استریت ژورنال نوشت: اسرائیل در حالی که گروه لبنانی در حال انبارسازی مجدد راکتها، موشکهای ضد تانک و توپخانه است، صبر خود را از دست میدهد.
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: بهگزارش منابع آگاه به اطلاعات اسرائیلی و عربی، گروه شبهنظامی لبنانی حزبالله در حال بازسازی تسلیحات و نیروهای آسیبدیدهی خود است.
اطلاعات بهدستآمده نشان میدهد که حزباللهِ مورد حمایت ایران در حال ذخیرهسازی مجدد راکتها، موشکهای ضد تانک و توپخانه است. برخی از این سلاحها از طریق بنادر دریایی و مسیرهای قاچاق ضعیف اما همچنان فعال در سوریه وارد لبنان میشوند، و بخشی دیگر توسط خود حزبالله ساخته میشود.
این بازتسلیح، توافقی را که یک سال پیش به کارزار دوماهه و ویرانگر اسرائیل علیه حزبالله پایان داد، تحت فشار قرار داده است. طبق این توافق، لبنان موظف است روند خلع سلاح حزبالله را در بخشهایی از کشور آغاز کند و سپس آن را به سراسر لبنان گسترش دهد. اما حزبالله در برابر این فشار مقاومت کرده و گفته است که سلاحهایش برای دفاع از حاکمیت لبنان ضروریاند.
به گفتهی منابع مطلع، اسرائیل که از زمان امضای توافق آتشبس در نوامبر گذشته بیش از هزار حمله علیه این گروه انجام داده و در کنار ارتش لبنان برای اجرای طرح خلع سلاح اطلاعات ارائه کرده است، اکنون صبر خود را از دست میدهد. یکی از این منابع گفت اسرائیل از یافتههای جدید اطلاعاتی خشمگین است، زیرا موضوع از «خلع سلاح حزبالله» به «تسلیح مجدد حزبالله» در عرض چند ماه تغییر کرده است.
تام باراک، سفیر آمریکا در ترکیه و فرستادهی کلیدی واشنگتن در امور لبنان و سوریه، در اکتبر هشدار داد: «اگر بیروت به تردید خود ادامه دهد، اسرائیل ممکن است بهطور یکجانبه اقدام کند — و عواقب آن سنگین خواهد بود.»
رهبران لبنانی از طریق واسطههای عرب و آمریکایی از اسرائیل خواستهاند تا خویشتنداری نشان دهد و گفتهاند که مایل به افزایش تبادل اطلاعات و هماهنگی امنیتی با اسرائیل هستند، هرچند دو کشور بهطور رسمی در حالت جنگ قرار دارند.
دفتر نخستوزیر لبنان از اظهار نظر خودداری کرد. ریاستجمهوری و ارتش نیز به درخواستها برای پاسخگویی پاسخی ندادند. مقامات حزبالله نیز از اظهارنظر خودداری کردند.
نعیم قاسم، دبیرکل کنونی حزبالله، در مصاحبهای که در اکتبر از یک شبکهی تلویزیونی نزدیک به حزبالله پخش شد، گفت باید میان ارتش لبنان و حزبالله هماهنگی وجود داشته باشد، اما تلاشها برای خلع سلاح گروه باید «مقاومت شود». او گفت حزبالله بهدنبال جنگ دیگری با اسرائیل نیست و از زمان آتشبس تاکنون به حملات اسرائیل در لبنان پاسخ نظامی نداده است.
این بنبست نشاندهندهی دشواری از میان برداشتن یک نیروی شبهنظامی تثبیتشده است که در میان بخشی از مردم از حمایت اجتماعی برخوردار است — حتی زمانی که بهشدت در میدان نبرد تضعیف شده باشد.
پیوند با وضعیت در غزه
چالش مشابهی در غزه دیده میشود، جایی که جنبش حماس نیز در برابر خواستها برای خلع سلاح و واگذاری قدرت — بخشی از توافق پرزیدنت ترامپ برای پایان دادن به جنگ دوساله در نوار غزه — مقاومت میکند.
حماس هزاران نفر از نیروهایش را در جریان جنگ از دست داد و بسیاری از ساکنان غزه را بهخاطر ویرانی گسترده خشمگین کرد. با این حال، پس از آغاز آتشبس سه هفته پیش، حماس برای تحکیم قدرت خود رقبایش را سرکوب کرده و چندین بار با نیروهای اسرائیلی درگیر شده است.
تردید و ضعف دولت لبنان
مقامات لبنانی در وضعیت حساسی قرار دارند. ارتش لبنان از نظر شمار نیرو و تجهیزات از حزبالله ضعیفتر است. منزوی کردن حزبالله از لحاظ سیاسی میتواند جامعهی شیعهی کشور — که صدها هزار تن از آنان حامی حزبالله هستند — را به حاشیه براند و وابستگی آنان به دولت مرکزی را کاهش دهد. رهبران لبنان نگراناند که هرگونه درگیری مستقیم، کشور را دوباره به سوی جنگ داخلیای مشابه دهههای پایانی قرن بیستم بکشاند.
راندا سلیم، پژوهشگر مؤسسهی سیاست خارجی دانشگاه جانز هاپکینز، میگوید: «ارتش لبنان تمایلی یا آمادگی رویارویی نظامی با حزبالله ندارد. ما در منطقهای خاکستری گرفتار شدهایم؛ دولت لبنان میگوید تصمیم به خلع سلاح گرفته، اما این تصمیم فقط جنوب لیتانی را شامل میشود و هیچ برنامهی مشخصی برای شمال لیتانی وجود ندارد.»
مرز شکننده میان صلح و درگیری
افزایش نارضایتیها نشان میدهد که تبدیل آتشبس موقت به صلح پایدار تا چه اندازه دشوار است و همچنین محدودیتهای اعمال خلع سلاح با زور را آشکار میکند.
سلیم میافزاید: «اسرائیل چه کار بیشتری میتواند برای رسیدن به هدفش انجام دهد که تا کنون نکرده؟ آیا قرار است دوباره جنوب لبنان را اشغال کند؟ یا تا بیروت پیش برود و نیروهای حزبالله را شکار کند؟»
بر اساس دادههای سازمان رصد درگیریها (ACLED)، اسرائیل از زمان آتشبس در نوامبر گذشته تاکنون حدود هزار بار از طریق هوا و بیش از ۵۰۰ بار با توپخانه به اهدافی در لبنان حمله کرده است. اسرائیل میگوید این حملات، مواضع حزبالله را در اطراف بیروت و مناطق دیگر هدف گرفتهاند.
یک مقام ارشد غربی گفت ایالات متحده در این مرحله از اسرائیل نخواسته که خویشتنداری نشان دهد.
اسرائیل همچنین نیروهایی را در چندین موقعیت در جنوب لبنان مستقر کرده است. حزبالله تاکنون هیچ پاسخ نظامی گستردهای نشان نداده است.
در بسیاری از مناطق لبنان صدای وزوز پهپادهای اسرائیلی پیوسته شنیده میشود. بنا بر گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت در ماه اکتبر، بیش از ۶۰ هزار نفر همچنان در پی درگیریهای سال گذشته از خانههای خود آوارهاند. تلاشها برای بازسازی مناطقی که در اثر حملات اسرائیل ویران شدهاند، متوقف مانده است، چراکه هم حزبالله و هم دولت لبنان با کمبود بودجه مواجهاند و کشورهای غربی و عربی خلیج فارس نیز تمایلی به تأمین مالی بازسازی ندارند تا زمانی که روند خلع سلاح پیشرفت بیشتری داشته باشد.
چشمانداز حزبالله و حمایت ایران
مقامات حزبالله در مصاحبه با والاستریت ژورنال در اوایل سال جاری گفته بودند که اگرچه گروهشان در اثر حملات اسرائیل تضعیف شده، اما در صورت تصمیم، راههایی برای تسلیح مجدد دارد. آنان تأکید کردند که سلاحهای حزبالله نقطهی قوت لبنان است، زیرا ارتش این کشور یکی از ضعیفترین ارتشها در خاورمیانه است و قادر به دفاع در برابر اسرائیل نیست.
منابع اطلاعاتی عرب میگویند حزبالله در حال بازگشت به ساختار سازمانی غیرمتمرکزتری است — مشابه شیوهی فعالیتش در دههی ۱۹۸۰ و شبیه راهبرد کنونی حماس در غزه. هرچند هر دو گروه در حال جذب نیروهای تازه هستند، اما فرماندهی نظامیشان هنوز در آشفتگی است. با این وجود، هیچکدام قصد تسلیم شدن ندارند.
راندا سلیم در پایان گفت: «حزبالله احساس شکست ندارد. این گروه همچنان باور دارد که میتواند خود را بازسازی کند — و فراموش نکنیم که هنوز حامی قدرتمند منطقهای خود، یعنی ایران، را در کنار دارد.»