ترکیب برجامی هیات همراه رئیسی در نیویورک و احتمال انجام مذاکرات پیرامون «توافق»
یکی از نکات قابل توجه در جریان اولین حضور سید ابراهیم رئیسی در مجموع عمومی سازمان ملل، ترکیب همراه او در نیویورک است. حضور علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و رئیس تیم مذاکرهکننده ایران در مذاکرات احیای برجام در وین و البته وحید جلال زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس این فرضیه را مطرح کرده که احتمالا در نیویورک مذاکراتی در ارتباط با احیای برجام با دیگر طرفهای حاضر در توافق صورت بگیرد. در این زمینه، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی خود، حضور باقری را صرفا همراهی با هیات جمهوری اسلامی ایران معرفی کرده و وجود برنامه تعریف شده برای گفتگو در مورد مذاکرات هستهای در سفر رئیس جمهور و هیأت همراه به نیویورک را رد کرده است. با این وجود، کنعانی با اشاره به این که نشستهای بینالمللی فرصتی است برای برگزاری نشستهای حاشیهای و فرصتی برای تبادل نظر در خصوص موضوعات مورد علاقه است، احتمال برگزاری نشستهایی در خصوص موضوع هستهای در نیویورک را رد نکرده است. این اظهارات در شرایطی بیان میشود که روز یکشنبه (۲۸ شهریور) محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده ایران در مذاکرات وین در پیامی، سفر سرپرست تیم مذاکرهکننده ایران به همراه سید ابراهیم رئیسی به نیویورک را فرصتی برای شرکای اروپایی برجام دانست تا آمریکا را ترغیب کنند مسائل باقیمانده را حلوفصل کند. مرندی در صفحه توییترش نوشت: «با توجه به این که دکتر علی باقری، مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران قرار است همراه رییس جمهور باشد، فرصت خوبی برای تروئیکای اروپا/ اتحادیه اروپا خواهد بود تا آمریکا را ترغیب کنند به گونهای هدفمند، معدود مسائل باقیمانده را حلوفصل کند.» در ادامه مرندی تصریح کرده: «آمریکا با طفرهروی و وقتکشی، بیهوده موجب رنجبارتر شدن زمستان خواهد شد. به طور حتم حضور علی باقری در کنار رئیسجمهور ایران در نیویورک به وضوح نماد این امر است که تهران همچنان به موضوع حصول توافق و احیای برجام امیدوار است و برخلاف تبلیغات منفی رسانهها و سیاسیون غربی، خواستار پایان مذاکرات و شکست توافق نیست.» تحلیل محتوای توییت مرندی و اظهارات جدید کنعانی، به وضوح در قالب سیگنال مثبت تهران برای حلوفصل اختلافات باقیمانده در زمینه احیای برجام با آمریکا و شرکای اروپاییاش، قابل خوانش است. هر چند برنامهریزیای مدون برای برگزاری نشست وجود ندارد، اما تیم همراه رئیسجمهور آشکارا برجامی است. همین امر میتواند این پالس را به غربیها ارسال کند که تهران با رویکردی سازنده در نیویورک حضور پیدا میکند. افزون بر رویه مثبت تهران، دیگر طرفهای مذاکره نیز نسبت به این واقعیت آگاه هستند که فرصت چندانی برای احیای توافق وجود ندارد. آنها واقف هستند که با توجه به رویه سلبی پیش آمده در مسیر احیای توافق تا حدودی زیادی ضروی است از هر فرصتی برای حل اختلافات و نزدیک شدن به مواضع بهره بگیرند. بنابراین، هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد میتواند یکی از واپسین آوردگاهها برای حل اختلافات میان طرفین و حصول توافق باشد. شاید از دست داده باشید:- آمریکا آخرین میخها را بر تابوت برجام کوبید؛ رئیسی هم در سمرقند به سمت چین و روسیه چرخید
- پوتین مشتری جایگزین پیدا کرد و ایران را دور زد!
مسائل داخلی و سیاستهای منطقهای ایران
حضور سید ابراهیم رئیسی در نیویورک علاوه بر موضوع برجام و مذاکرات، احتمالا موضوعات مرتبط با مسائل داخلی و سیاستهای منطقهای را نیز شامل خواهد شد. در واقع، همانند تمامی سفرهای پیشین مسئولین ایرانی به نیویورک، رسانههای خبری و خبرنگاران مسائل داخلی ایران را در مقام پرسشهایی چالشی، پیشروی رئیسی و هیات همراهش قرار خواهند داد.
در چند روز گذشته موضوع جان باختن مهسا امینی علاوه بر داخل کشور، در صحنه بینالمللی نیز واکنشهایی را به همراه داشته است. به نظر میرسد در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، این موضوع یکی از چالشهای مهمی خواهد بود که سید ابراهیم رئیسی میبایست پاسخگوی آن باشد. همچنین، احتمالا موضوعاتی همانند وضعیت اقتصادی ایران و مشکل تحریمها برای اداره کشور از سوی خبرنگاران و رسانهها خارجی مورد پرسش قرار میگیرد.
علاوه بر موضوعات داخلی، احتمالا سیاستهای منطقهای ایران تحت تاثیر لابیهای اسرائیلی- سعودی یکی دیگر از کانونهایی است که علاوه بر رسانهها، احتمالا در نشستهای میان هیات سیاسی ایرانی با هیاتهای دیگر کشورها مطرح خواهد شد.