روزنامه همشهری نوشت: درخواست اخیر رژیم صهیونیستی از چین برای توقف خرید نفت ایران، به‌جای نمایش قدرت، بیش از هر چیز اعترافی به شکست یک دهه سیاست تحریم نفتی غرب علیه ایران است.

براساس گزارش بلومبرگ، سرکنسول رژیم صهیونیستی در شانگهای صراحتا از چین خواسته واردات نفت از ایران را متوقف کند و ادعا کرده: «اگر چین نفت ایران را نمی‌خرید، ایران فرومی‌پاشید.» این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که ایران، با وجود سال‌ها تحریم از سوی آمریکا و متحدانش، همچنان موفق به فروش نفت و بازگشت ارز به کشور شده و مناسبات خود را با چین، روسیه و سایر شرکای منطقه‌ای حفظ کرده است.

تحریم‌های نفتی از دوران اوباما تاکنون، به‌ویژه در دولت ترامپ با خروج یکجانبه از برجام به اوج رسید. در این دوره صادرات نفت ایران کاهش یافت، اما تهران به مرور با بازسازی شبکه‌های فروش، به بازارهای پنهان و نیمه‌رسمی، به‌ویژه در شرق آسیا بازگشت. دولت ترامپ نیز همان مسیر را ادامه داده و اخیرا با تحریم نفتکش‌های حامل نفت ایران به چین، کوشیده حلقه فشار را تنگ‌تر کند.

در این میان، درخواست اسرائیل از چین برای توقف خرید نفت را می‌توان آخرین تیر ترکش محور تحریم دانست؛ آن‌هم نه از طریق غرب، بلکه با توسل به یک قدرت شرقی. اما این سیاست چقدر موفق خواهد بود؟

به‌گفته کارشناسان، روابط ایران و چین استراتژیک، بلندمدت و اقتصادمحور است. چین به نفت ارزان ایران نیاز دارد و در فضای رقابت و تنش با آمریکا، بعید است حاضر شود ابزار تحریم را به نفع واشنگتن به‌کار گیرد. طبق آمار بلومبرگ، چین حدود ۹۰درصد نفت صادراتی ایران را می‌خرد (معادل ۱.۵ تا ۱.۷میلیون بشکه در روز). توافق راهبردی ۲۵ساله 2کشور نیز بیشتر بر همکاری در حوزه انرژی متمرکز است.

اگرچه آمریکا و اسرائیل امید دارند چین از نفوذ اقتصادی‌ اش برای فشار بر ایران استفاده کند، اما شواهد چندانی وجود ندارد که پکن مایل به ایفای چنین نقشی باشد. چین همواره از دخالت مستقیم در سیاست امنیتی شرکای تجاری‌اش پرهیز کرده و ترجیح داده تمرکز خود را بر حوزه انرژی و تجارت حفظ کند. به‌همین دلیل، تلاش جدید اسرائیل نیز نتیجه‌ای جز تقویت پیوندهای شرقی ایران نخواهد داشت و بار دیگر شکست سیاست‌های آمریکا را نمایان‌تر خواهد کرد.