پیشنهاد توافق ایران و اعراب؛ منطقه عاری از سلاح هسته‌ای می‌شود؟
پشت پرده طرحی که می‌گوید به جای اینکه برجام برنامه هسته‌ای ایران را مهار کند، این مهم از طریق یک توافق منطقه‌ای بین ایران و عرب‌ها حاصل شود، امکان پذیر است؟
به گزارش تازه‌نیوز، «علی واعظ» و «ولی نصر» با نگارش مقاله ای مشترک در وبگاه فارن افرز آمریکا با بیان اینکه برجام غیرقابل احیا شده، پیشنهاد کردند که یک طرح توافق منطقه ای در خاورمیانه، جایگزین توافق هسته ای شود.
بر اساس پیشنهاد این دو، ایالات‌متحده و متحدان اروپایی‌اش باید توافق تجارت آزاد ایران و خلیج‌فارس را از تحریم‌ها مستثنی کرده و یک مسیر قدرتمند برای رشد اقتصادی در میان تمام طرفین توافق ایجاد کنند. شورای امنیت سازمان ملل نیز می‌تواند این توافق را به عنوان جانشین برجام تأیید نموده و پیامدهایی تنبیهی را برای موارد نقض تعیین نماید.
کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل در واکنش به این پیشنهاد در یادداشتی نوشت: این طرح ولی نصر و علی واعظ در مقاله اخیرشان در فارین افرز را من اصلا درک نکردم؛ طرحی که می‌گوید به جای اینکه برجام برنامه هسته‌ای ایران را مهار کند، این مهم از طریق یک توافق منطقه‌ای بین ایران و عرب‌ها حاصل شود. به این شکل که ایران و عرب‌ها به هم تضمین دهند که غنی سازی بالای ۵ درصد و بازفراوری پلوتونیوم نداشته باشند و ایران موجودی اورانیوم ۶۰ و ۲۰ درصدش را رقیق کند و به خارج بفرستد و توافق در این مورد هم دائمی باشد و منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خلیج و تجارت آزاد در خلیج برقرار شود و ایران متعهد به عدم حمایت از شبه نظامیان در شبه جزیره عرب شود و طرف مقابل نیز متعهد به عدم حمایت از معارضین ایران شود. در مقابل، ایران نیز امتیازات اقتصادی economic relief را به جایی اینکه از غرب بگیرد از عرب‌ها بگیرد و شورای امنیت هم این توافق را به جای برجام تایید کند و تدابیر تنبیهی برای متخلفان در نظر بگیرد. البته آمریکا نیز باید توافق کند که تجارت بین ایران و جی سی سی را از شمول تحریم‌ها خارج کند.
احمدی در ادامه نوشته است: نصر و واعظ می‌گویند در این صورت یک رابطه قوی اقتصادی بین ایران و جی سی سی می‌تواند ضامن تداوم توافق باشد؛ ضامنی که برای برجام وجود نداشت. اما نمی‌گویند که ایران با جی سی سی که همه صادر کننده نفت هستند و اقتصادهایشان مکمل یکدیگر نیستند چه روابط قوی اقتصادی می‌توانند باهم داشته باشند که تضمین به شمار آید.
او نوشته است: آنها که در جای دیگر مقاله می‌گویند اروپا از نظر اقتصادی نتوانست برای ایران کاری بکند، چگونه انتظار دارند که جی سی سی برای ایران کاری بکند و ایران به چنین چیزی دلخوش باشد. می‌گویند آمریکا نیز باید از این طرح استقبال کند چرا که بدون اینکه تحریم هایش علیه ایران را لغو کند، تنها جی سی سی را از تحریم‌ها مستثنی می‌کند و در عوض برنامه هسته‌ای ایران برای همیشه محدود می‌شود. این دو می‌گویند طرح خود را با شماری از کشورها منطقه نیز مطرح کرده و پاسخ‌های مثبتی شنیده اند.
این دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل افزوده است: شاید من خیلی ساده ام که درک نمی‌کنم چرا ایران باید قبول کند که تحریم‌های اروپا و آمریکا ادامه یابد و تنها به صرف قول همکاری اقتصادی با جی سی سی بپذیرد برنامه هسته ایش را بسیار بیشتر از برجام و بطور دائمی محدود کند. شاید دوستان تا این حد ساده نباشند و به کُنه طرح پی برده باشند.
