ناترازی در توزیع نان، معضل پیچیده‌ای است که ریشه در عوامل متعددی دارد چراکه تقاضا برای نان در طول روز و در فصول مختلف سال، متفاوت است. این نوسانات، برنامه‌ریزی برای تولید و توزیع را پیچیده می‌کند. همچنین، عواملی مانند رویدادهای خاص یا تغییرات در عادات مصرف، می‌توانند بر تقاضا تأثیر بگذارند.
از سوی دیگر همیشه تولید نان با میزان تقاضا همخوانی ندارد. ممکن است در برخی مناطق، تولید کافی وجود داشته باشد، در حالی که در مناطق دیگر با کمبود مواجه شویم. نوسانات تولید به دلایل مختلفی مانند خرابی ماشین‌آلات، کمبود نیروی کار یا مواد اولیه ممکن است رخ دهد. البته سیستم توزیع نان باید با تولید هماهنگ باشد تا در هر منطقه، میزان مناسب نان توزیع شود. عدم هماهنگی در این زمینه، منجر به ناترازی می‌شود. ناگفته نماند در شهرها و مناطق بزرگ، فاصله بین نانوایی و محل زندگی مصرف‌کننده می‌تواند بر توزیع تأثیر بگذارد. اگر فاصله زیاد باشد، ممکن است نان در مسیر توزیع، کیفیت خود را از دست بدهد.
از هدررفت منابع تا گرانی در زنجیره نان
درادامه می‌توان به مشکلات مربوط به زیرساخت‌ها و مدیریت اشاره داشت به گونه‌ای که نیاز به سیستم حمل و نقل مناسب برای جابجایی نان تا محل توزیع، به ویژه در مناطق بزرگ، ضروری است. کمبود یا ناکارآمدی این سیستم، می‌تواند منجر به ناترازی شود. انبارهای مناسب و بهینه، برای نگهداری نان و جلوگیری از فساد آن حیاتی هستند. مشکلات در این زمینه، می‌تواند منجر به هدر رفت نان و ناترازی در توزیع شود. همچنین نظارت دقیق و کافی بر فرآیند توزیع نان، برای جلوگیری از هدر رفت و انحراف از مسیر، ضروری است موضوعی که شاید کمتر به آن توجه شود. ضعف در این نظارت، می‌تواند ناترازی را تشدید کند. برنامه‌ریزی برای تولید و توزیع نان باید به دقت انجام شود. عدم در نظر گرفتن عوامل مختلف، می‌تواند منجر به ناترازی در توزیع شود.
در این خصوص سهراب هاشمی کارشناس اقتصادی به دلایل ناترازی در توزیع نان در کشور پرداخت و از جنبه اقتصادی این موضوع را بررسی کرد و گفت: فساد و هدر رفت نان، به ویژه در مسیر توزیع، می‌تواند منجر به کمبود در برخی مناطق و مازاد در برخی دیگر شود. البته دلالان و واسطه‌ها می‌توانند در توزیع نان دخالت کرده و در برخی مناطق، کمبود ایجاد کنند. از این رو در شرایط اقتصادی دشوار، قیمت مواد اولیه و نرخ دستمزد می‌تواند بر تولید و توزیع نان تاثیر بگذارد. از این رو نبود شفافیت در فرآیند توزیع، می‌تواند منجر به سوء استفاده‌ها و ناترازی شود.
وی تصریح کرد: در نهایت، رفع ناترازی در توزیع نان نیازمند یک رویکرد چندوجهی است که به بررسی و حل این عوامل مختلف می‌پردازد. بهبود زیرساخت‌ها، مدیریت بهتر تولید و توزیع، نظارت دقیق و شفاف سازی فرآیندها، از جمله اقدامات ضروری برای حل این معضل هستند.
سوء استفاده و احتکار آرد
این کارشناس اقتصادی با توجه به سوء استفاده برخی افراد و احتکار آرد توسط دلالان با هدف افزایش قیمت، گفت: در این بین از همه مهمتر توزیع غیرمجاز آرد به نانوایی‌های غیرمجاز یا خارج از شبکه توزیع از عوامل تعیین کننده سرنوشت نان در مسیر توزیع است.
هاشمی به مشکلات مالی نانوایی‌ها نیز اشاره داشت و این موضوع را شاید یکی از اساسی‌ترین عوامل برای ایجاد ناترازی در بخش‌های مختلف تولید تا توزیع نان دانست و گفت: افزایش هزینه‌های تولید، از جمله انرژی و دستمزد، که نانوایی‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد؛ و عدم حمایت مالی و تسهیلات مناسب برای نانوایی‌ها و همچنین موضوع ضعف در نظارت و مدیریت توزیع آرد و نان توسط نهادهای مربوطه است که می‌تواند بخش بزرگی از این چالش را تحت تاثیر قرار دهد البته نیاز به بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت در زمینه توزیع و تولید نیز به شدت احساس می‌شود.
وی ادامه داد: دلالان با خرید آرد یارانه‌ای و فروش آن به قیمت بالاتر در بازار آزاد، موجب نوسانات قیمت و کمبود آرد در نانوایی‌ها می‌شوند. البته یکپارچگی نداشتن بین سامانه‌ها و نبود نظارت کافی موجب می‌شود که برخی نانوایی‌ها آرد بیشتری از حد مجاز دریافت کنند. عدم وجود نظارت موثر در توزیع و قیمت‌گذاری آرد و نان باعث سوءاستفاده و احتکار می‌شود که این تماما نشانه ضعف و بسترسازی برای فضای ناترازی نان در کشور است.
به نقل از اقتصاد ۲۴، توزیع آرد یارانه‌ای و تولید نان در کشور با چالش‌های متعددی مواجه است که نیاز به بهبود روش‌های مدیریتی، نظارتی و حمایت از نانوایان دارد. ایجاد سامانه‌های مؤثر توزیع، ارتقاء کیفیت آرد و نان و ارائه تسهیلات مالی می‌تواند به حل این مشکلات کمک کند.
نظر شما