هزینه‌های نجومی صنعت دفاعی ایران صحت دارد؟
برخلاف موسسه پژوهشی غربی که مدعی است بودجه نظامی ایران افزایش شدیدی داشته است، هزینه نظامی ایران از نظر سرانه از بودجه بیشتر کشورهای منطقه و جهان کمتر است.
به گزارش تازه‌نیوز، موسسه پژوهش اقتصادی «بی ام آی» (BMI) در بررسی خود از اقتصاد و کسب و کارهای ایران مدعی است که ایران یکی از بالاترین هزینه‌های دفاعی در سطح جهان را دارد.(در پایان این گزارش صخت و سقم این موضوغ بررسی می شود)
این موسسه پیش بینی کرده است که تهران همچنان بخش دفاعی را به عنوان اولویت هزینه‌های خود خواهد داشت حتی با وجود محدودیت‌هایی که به دلیل رکود اقتصاد کشور و افزایش قابل توجه تورم در این کشور وجود دارد.
در گزارش آمده است: ما انتظار داریم که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در ۱۲ ماه آینده وارد یک دوره افزایش ثبات شود که با فرصت های ژئوپلیتیک کمتری همراه خواهد بود. از طرف دیگر توقع نمی رود که ایالات متحده و ایران توافق هسته ای را تا پایان ژوئن ۲۰۲۳ یا در کوتاه مدت احیا کنند. با این وجود، ایران همچنان بر نوسازی تجهیزات موجود در نیروهای مسلح، در چارچوب محدودیت‌های موجود در رژیم تحریم‌های کنونی تمرکز خواهد کرد و در عین حال ارتش دائمی پرتعداد خود را حفظ می کند.
بیشتر بخوانید:
- مذاکرات ایران و آمریکا زیر سایه این کشور ادامه دارد!
- جنگ در خلیج فارس؛ رویارویی نظامی ایران و آمریکا نزدیک است؟
هزینه های دفاعی
تیم ارزیابی میزان خطرات اقتصادی کشور در موسسه بی.ام.آی. بر این باور است که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در ۱۲ ماه آینده وارد دوره ای از ثبات می شود. این کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی از طریق دو کانال اصلی اتفاق می‌افتد: نخست، نزدیکی اخیر عربستان و ایران که با انگیزه‌های آشتی در منطقه شکل گرفته و بر ثبات خاورمیانه می افزاید و خطرات امنیتی در مسیر خطوط اصلی کشتیرانی را کاهش می‌دهد.
دومین مورد این است که از تنش‌ها در میدان‌های جنگ نیابتی کلیدی، به‌ویژه در یمن و سوریه کاسته خواهد شد؛ ضمن آنکه همزمان آمریکا و اسرائیل نیز از رویارویی مستقیم نظامی با ایران اجتناب خواهند کرد. بافت منطقه ای به ایران این امکان را می‌دهد تا از نزدیک شدن با همسایگانش و مشارکت اقتصادی با سرزمین اصلی چین، از مزایای اقتصادی تدریجی آن بهره مند شود، حتی اگر دیگر باور نداشته باشد که تحریم‌های آمریکا در کوتاه‌مدت لغو نخواهند شد.
طبق این گزارش، چشم‌انداز ریسک‌ها در کوتاه‌مدت نیز متوازن خواهند بود زیرا این احتمال هنوز مطرح است که ایالات متحده و ایران بتوانند یک توافق دیگر را در زمینه برنامه هسته‌ای تهران امضا کنند. اگرچه تحلیل اصلی این موسسه چنین رویدادی را محتمل نمی داند اما در بلندمدت به دلیل نبود اعتماد امکان وقوع اشتباه محاسباتی از سوی ایران و متحدانش در خاورمیانه و همچنین عربستان سعودی و اسرائیل افزایش خواهد یافت.
در بخش دیگر این گزارش هزینه دفاعی ایران معادل ۲۵۳۷.۴ تریلیون ریال برای سال ۲۰۲۳ پیش بینی شده است که از رشد ۲۲.۱ درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ حکایت دارد که مقدار آن ۲۰۷۷.۳ تریلیون ریال برآورد شد. بین سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ پیش بینی می شود که هر سال این بودجه ۹.۵ درصد افزایش یابد و در نهایت سطح آن به بیش از ۳۲۳ تریلیون ریال برسد.
طبق این تحلیل، اقتصاد ایران در سال‌های اخیر به شدت تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته است و همین امر افزایش بالقوه در هزینه‌های دفاعی را محدود می کند البته این مشکلی است که با همه‌گیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ تشدید شد. علاوه بر این، تحریم‌ها از واردات تجهیزات نظامی به ایران جلوگیری کرده است. در برخی حوزه ها به ویژه در زمینه هواپیماهای جنگنده، ارتش ایران به شدت به نوسازی نیازمند است.
این موسسه مستقر در لندن تصریح دارد: در این چارچوب هر گونه تمدید تحریم ها یا تشدید اعتراضات داخلی، پیامدهای اقتصادی قابل توجهی برای ایران خواهد داشتدارد و این خطرات موجب می شود تا پیش بینی های فعلی ما برای هزینه های دفاعی ایران تغییر کند.
BMI – A Fitch Solutions Company موسسه پژوهشی مستقر در لندن است که خدمات مشاوره ای را در حوزه های مالی و اقتصادی همچون بررسی داده های بازار، وضعیت بازارهای اعتباری و دیگر کسب و کارها، شرایط و ریسک سرمایه گذاری را از طریق ابزارهای تحلیلی به مشتریان در سراسر جهان خدمات ارائه می دهد.
سایت تحریریه برای مشخص شدن میزان دزستی آمار و صداقت موسسه لندنی، آمار جمعیت و بودجه نظامی برخی دولت ها همچون ایالات متحده، فرانسه، عربستان و اسرائیل و ترکیه را ارائه کرد و سرانه بودجه نظامی هر کشور را محاسبه کرده است.
آمریکا با حدود ۳۴۰ میلیون نفر حمعیت بودجه نظامی حدود ۸۱۷ میلیارد دلاری را برای سال ۲۰۲۳ تعیین کرده است که بر این اساس هزینه سرانه بودجه نظامی آمریکا ۲۴۰۰ دلار می باشد.
کشور فرانسه با نزدیک به ۶۵ میلیون شهروند بودجه ۴۴ میلیارد دلاری را برای سال جاری میلادی تصویب کرد. هزینه سرانه بودجه نظامی فرانسه حدود ۶۹۰ دلار است.
عربستان سعودی هم با کمتر از ۳۷ میلیون جمعیت نزدیک به ۷۰ میلیارد دلار صرف هزینه های نظامی می کند. بر اساس این اطلاعات هزینه سرانه بودجه نظامی عربستان ۱۸۶۴ دلار است.
اسرائیل با اندکی بیش از ۹ میلیون نفر جمعیت بودجه نظامی ۲۴.۴ میلیارد دلاری را دارد که هزینه سرانه بودجه نظامی اسرائیل رقم بسیار بالای ۲۶۶۶ دلار می شود.
ترکیه با جمعیتی معادل ایران یعنی اندکی بیش از ۸۵ میلیون نفر بودجه حدود ۱۶ میلیارد دلاری را برای سال ۲۰۲۳ تعیین کرده است. بر این اساس هزینه سرانه بودجه نظامی ترکیه ۱۸۷ دلار است.
حال طبق بررسی های موسسه فوق (جدول بالا) سرانه بودجه نظامی ایران ۲۸,۴۵۴,۴۱۵ در سال جاری میلادی حدود ۱۰۰ دلار براساس محاسبه با ارز دولتی (۲۸۵۰۰۰ ریالی) خواهد بود. درصورت محاسبه بودجه نظامی با ارز آزاد میزان سرانه بودجه نظامی برای هر فرد حتی به ۶۰ دلار هم نمی رسد. این رقم از سرانه بودجه ارتش بیشتر کشورهای منطقه و جهان کمتر است.
