از عباس زبرجد بشنویم: مجازات قصور پزشکی در قانون مجازات جدید چیست؟
اشتباه همیشه بد است اما سر زدن آن از بعضی ها بدتر؛ هر اشتباهی و از جانب هر کسی که باشد.
اشتباه همیشه بد است اما سر زدن آن از بعضی ها بدتر؛ هر اشتباهی و از جانب هر کسی که باشد. از یک دانش آموز ابتدایی توقعی نیست انتگرال را اشتباه بنویسد اما اگر معلمی در ضرب و تقسیم ساده اشتباه کند، اشتباهی بس بزرگ محسوب می‌شود. البته کاش تمام اشتباهات به راحتی قابل پاک کردن بود. یکی از بزرگترین اشتباهات ممکن، اشتباهات دردناک پزشکی است که متاسفانه گاهی نه تنها جبران نمی‌شود، بلکه در مواردی منجر به فوت بیمار می‌شود اما برای قصور پزشکی در قانون چه مجازاتی در نظر گرفته شده است؟ عباس زبرجد وکیل پایه یک دادگستری (شماره پروانه: 33938) به این سوال پاسخ خواهد داد.
قصور پزشکی چیست؟
قصور پزشکی عبارت است از خطایی که پزشک، در مراحل درمان و یا جراحی بیمار مرتکب شده و سبب آسیب رسیدن به بیمار و یا خدای نکرده فوت او شود. قصور پزشکی، خطایی غیر عمد بوده و سهوا به وقوع می‌پیوندد.
مجازات قصور پزشکی
همانطور که گفته شد، قصور پزشکی و اشتباه پزشک با توجه به تعریف حقوقی، یک جرم غیر عمد و یا شبه عمد بوده و مجازات آن، پس از اثبات قصور پزشکی، دیه می‌باشد. به عبارت دیگر، قصد جرم وجود ندارد ولی تقصیر انجام گرفته است. البته با توجه به کم و زیاد بودن قصور پزشکی، امکان درج کتبی در پرونده (پس از رسیدگی و مطابقت با قوانین سازمان نظام پزشکی) وجود دارد.
مجازات قصور پزشکی منجر به فوت
گفتیم که مجازات قصور پزشکی، پرداخت دیه با توجه به اعضای آسیب دیده و جراحات وارد شده می‌باشد. حال در صورتی که خدای ناکرده بیمار فوت کند، پزشک موظف است دیه را به صورت کامل پرداخت کند. البته در مواقعی محکومیت حبس نیز برای پزشک در نظر گرفته می‌شود. دلیل آن هم کاملا قانونی است؛ چرا که طبق ماده 616 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که قتل غیر عمد به واسطه بی‌احتیاطی و یا بی‌مبالاتی انجام بگیرد و یا در اثر اقدام به امری که در آن مهارت نداشته است رخ بدهد، موجب محکومیت مرتکب به حبس از 1 تا 3 سال خواهد شد.
در چه صورتی اشتباه پزشک، قصور پزشکی نامیده می‌شود؟
اشتباه پزشک و خطای او در صورتی قصور پزشکی نامیده می‌شود که یکی از سه شرط پایین اتفاق افتاده باشد.
- اول؛ پزشک، مسئولیت تشخیص بیماری را بر عهده گرفته باشد.
- دوم؛ پزشک در حین درمان و یا عمل های جراحی، فعلی خارج از قوانین انجام دهد.
- سوم؛ راه درمان در نظر گرفته شده و کار انجام شده برای آن، موجب آسیب رسیدن به بیمار شود.
در صورتی که هر یک از این شرط ها اتفاق بیفتد، خطای پزشک، قصور پزشکی بوده است.
انواع قصور پزشکی
قصور پزشکی انواع مختلفی دارد که هرکدام از آن ها که انجام بگیرد، نوعی از قصور پزشکی بوده است. در ادامه با انواع این اشتباهات پزشکی آشنا می‌شویم.
بی ملاحظگی پزشک
اگر پزشک، اشتباهی انجام دهد که از نظر پزشکی و علمی نباید اتفاق می‌افتاد و به دلیل این بی ملاحظگی پزشک، آسیبی به بیمار رسیده باشد، قصور پزشکی از نوع بی احتیاطی پزشک رخ داده است. برای مثال فرض کنید بیماری به دلیل خوردن کله پاچه زیاد دل درد گرفته باشد و پزشک، ایشان را به بخش آندوسکوپی ارجاع دهد!
بی‌مبالاتی پزشک
خیلی صریح اگر بخواهیم بیان کنیم، بی‌مبالاتی شدیدترین نوع قصور پزشکی می‌باشد؛ چرا که وظیفه پزشک این است که با دقت به صحبت های بیمار گوش فرا دهد و به طور کامل حالات فرد نیازمند معالجه را بداند یا بپرسد که مریض به چیزهایی حساسیت دارد و سابقه چه بیماری هایی دارد. بدیهی است که این سوالات، جزو ابتدایی‌ترین و در عین حال اساسی‌ترین پرسش‌های پزشک باید باشد و مسلما هرگونه اهمال کاری پزشک در این زمینه، باعث به وجود آمدن قصور پزشکی خواهد شد.
بی مهارتی دکتر!
البته مسلم است که هر پزشکی در تمام زمینه ها تخصص ندارد اما دکترای عمومی و آشنایی پزشک با مسائل ابتدایی باید قطعا وجود داشته باشد.
بی قانونی پزشک
جدای از سوگند پزشکی که پزشکان عزیز برای حفظ جان انسان ها یاد می‌کنند، یک سری قوانین و مقررات نیز وجود دارند که توسط سازمان هایی مانند سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وضع می‌شوند. بدیهی است این قوانین با استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان تهیه شده و تمامی پزشکان ملزم به رعایت کردن آن ها و تخطی نکردن از این دستورات هستند. حال اگر هر پزشکی به هر دلیلی از اجرای این دستورات سر باز زند و متعاقبا به بیمار آسیبی وارد شود، این یک نوع قصور پزشکی می‌باشد.
مراجع رسیدگی به قصور پزشکی چیستند؟
اولین مرجع رسیدگی به شکایت درباره قصور پزشکی، سازمان نظام پزشکی می‌باشد. دلیل آن هم تخصصی بودن موضوع است که باید توسط متخصصان واجد شرایط مورد نیاز بررسی شود. سازمان نظام پزشکی پس از دریافت شکایات، پرونده را به شورای حل اختلاف ویژه امور بهداشت ارسال می‌کند. این شورا در صورت عدم توانایی در برقرار کردن صلح میان بیمار و پزشک، پرونده را به دادسرای انتظامی پزشکان ارسال می‌نماید.
از دیگر مراجع رسیدگی به پرونده های قصور پزشکی، با توجه به نوع قصور، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- دادگاه عمومی
- شورای حل اختلاف
- سازمان تعزیرات حکومتی
- سازمان نظام پزشکی
- دادگاه انقلاب اسلامی
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم تا در صحبت با عباس زبرجد، وکیل حرفه ای دادگستری درباره مجازات قصور پزشکی اطلاعات جامعی کسب کنیم. چنانچه شما نیز دارای این مشکل شده اید، می‌توانید با جناب آقای عباس زبرجد برای احقاق حقوق حقه خود در ارتباط باشید
